Kancelaria Prawno - Depozytowa Spółka Cywilna w Poznaniu

Zadłużenie w ZUS i US
___________________

Prosimy o zapoznanie się z artykułem Pani Agnieszka Wikar (poniżej).

Doradca Podatnika 38/2005   Ubezpieczenia
Układ ratalny z ZUS
Płatnicy składek mają możliwość ubiegania się o odroczenie terminu płatności składek na ubezpieczenia lub rozłożenie ich na raty. Jest to możliwe wówczas, gdy przedsiębiorca ma przejściowe kłopoty finansowe. Oprócz tego powinien jednak spełnić dość surowe wymagania.
 
Prawidłowe naliczanie i odprowadzanie składek jest jednym z podstawowych obowiązków, które ma do spełnienia płatnik składek. Pracodawca jako płatnik ma obowiązek obliczać, potrącać z wynagrodzeń pracowników i naliczać składki ubezpieczeniowe. Po naliczeniu pracodawca powinien je rozliczyć i wpłacić na rachunek ZUS we właściwym (ustawowym) terminie za każdy miesiąc kalendarzowy. Sprawa się nieco komplikuje, gdy płatnik ma kłopoty finansowe i nie jest w stanie opłacić terminowo składek.
 
Warto pamiętać, że należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne zatrudnionych pracowników reguluje  ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (DzU nr 137, poz. 926 ze zm.).
 
Zgodnie z art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.) płatnik składek może się zwrócić do ZUS z wnioskiem o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek lub rozłożenie należności na raty. Ulga ta ma jednak charakter uznaniowy, a okres, na jaki są rozkładane należne składki, jest uzależniony  od stanu finansów dłużnika.

Przedmiot układu ratalnego
Rozłożenie na raty (a także odroczenie terminu płatności składek) może dotyczyć tylko tych należności, które są finansowane przez płatnika składek. Warto przypomnieć, że zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych zasady finansowania składek na ubezpieczenia społeczne są następujące:

    *  składki na ubezpieczenie emerytalne finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczony i płatnik składek,
    *  składki na ubezpieczenia rentowe finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczony i płatnik składek,
    *  składki na ubezpieczenie chorobowe finansują z własnych środków ubezpieczeni,
    *  składki na ubezpieczenie wypadkowe finansują z własnych środków płatnicy składek.

Zatem na raty może zostać rozłożona połowa należnych składek emerytalnych i rentowych i całość składek wypadkowych.

Przyczyny wniosku o układ ratalny
Wniosek o odroczenie terminu płatności lub rozłożenie na raty powinien być podyktowany względami gospodarczymi lub innymi ważnymi przyczynami, do których ZUS zalicza w szczególności:

    *  zawarcie przez płatnika składek sądowego postępowania układowego,
    *  nieskuteczność lub małą efektywność prowadzonego postępowania egzekucyjnego,
    *  upadłość banku, w którym płatnik posiadał rachunek,
    *  trudną sytuację materialną, bytową lub osobistą płatnika,
    *  zdarzenia losowe (np. pożar, powódź).

W sytuacji gdy jest prowadzona egzekucja, warunkiem rozłożenia na raty jest opłacenie przez płatnika składek kosztów egzekucyjnych.

Opłata prolongacyjna
Stosownie do art. 29 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w przypadku gdy ZUS odracza termin płatności lub rozkłada na raty należności z tytułu składek, ustala jednocześnie na podstawie przepisów ordynacji podatkowej tzw. opłatę prolongacyjną. Według art. 57 ordynacji opłata ta wynosi 50 proc. ogłaszanej stawki odsetek za zwłokę (od zaległości podatkowych). W dalszej części zaprezentowano wzór, według którego ustala się opłatę prolongacyjną:
Op =  (S x D x Oz x 0,5)
         (365 x 100)
gdzie:
S – kwota składki
D – liczba dni pozostałych do dnia zapłaty kolejnej raty lub liczba dni pozostałych do dnia odroczonego terminu płatności
Oz – stawka odsetek za zwłokę
Op – opłata prolongacyjna.

Opłata prolongacyjna jest naliczana osobno od każdej raty należności głównej. Wysokość tej opłaty jest obliczana z zastosowaniem stawki opłaty prolongacyjnej obowiązującej w dniu wydania decyzji. Opłata ta jest wpłacana  w dniu, w którym zgodnie z decyzją powinna nastąpić zapłata odroczonego podatku lub też poszczególnych jego rat. Obliczona kwota opłaty prolongacyjnej jest zaokrąglana  do pełnych dziesiątek groszy, czyli kwoty wynoszące mniej niż 5 groszy są pomijane, a wynoszące 5 groszy i więcej są podwyższane. Opłata jest naliczana od następnego dnia po upływie terminu płatności składek – w razie odroczenia terminu ich płatności. Opłata jest naliczana od dnia następnego po dniu, w którym wpłynął wniosek płatnika składek – w razie rozłożenia należności na raty. Od składek, które zostały rozłożone na raty, nie nalicza się odsetek za zwłokę, począwszy od dnia, w którym wpłynął wniosek o rozłożenie na raty.
 
Termin wpłaty opłaty prolongacyjnej przypada na  dzień, w którym, zgodnie z decyzją, powinna nastąpić zapłata odroczonej składki albo poszczególnych rat, na jakie została rozłożona. Jeśli ostatni dzień terminu płatności przypada na sobotę lub dzień wolny od pracy, uważa się za ostatni dzień  następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy. Jeśli przykładowo termin płatności przypadał na sobotę,  termin ten jest przesuwany na pierwszy dzień roboczy, tj. zazwyczaj na poniedziałek (jeśli oczywiście i ten dzień nie jest ustawowo wolny od pracy). Wyjątkowo nie ustala się opłaty prolongacyjnej, gdy przyczyną wydania decyzji były klęska żywiołowa lub wypadek losowy.
W przypadku gdy spłata w ratach dotyczy zaległych składek, poszczególne raty układu ratalnego obejmują trzy składniki:
– należność główną,
– odsetki za zwłokę od danej raty należności głównej, naliczone za okres od następnego dnia po terminie płatności składki objętej spłatą w ratach do dnia poprzedzającego dzień wpływu wniosku płatnika o spłatę tej składki w ratach,
– opłatę prolongacyjną naliczoną od danej raty należności głównej.
 
Zerwanie układu ratalnego następuje wtedy, gdy nie zostaną opłacone dwie kolejne raty lub gdy płatnik nie wywiąże się z obowiązku opłacania składek bieżących przez okres dłuższy niż 14 dni albo nie opłaca opłaty dodatkowej ustalonej w odrębnej decyzji.
Opłatę prolongacyjną należy zaliczyć do kosztów finansowych jednostki.
                   Przykład
Przejściowe kłopoty w regulowaniu zobowiązań zmusiły firmę A do zwrócenia się 7 lipca br. do ZUS z wnioskiem o rozłożenie na raty płatności składki na ubezpieczenie emerytalne w kwocie  5000 zł  i ubezpieczenia rentowe w kwocie 6000 zł za czerwiec (termin płatności składek upływa 15 lipca br.). ZUS rozpatrzył pozytywnie złożony wniosek i rozłożył całą należność w kwocie 11 000 zł na dwie równe raty, tj. po 5500 zł, które są płatne 26 lipca i 2 sierpnia. Obecnie odsetki za zwłokę od zaległości podatkowych wynoszą 12,5 proc.  Zatem opłata prolongacyjna wynosi 6,25 proc. (0,5 z 12,5 proc. = 6,25 proc.).
Do każdej z rat została doliczona opłata prolongacyjna. Oto obliczenia:
I rata: (5500 x 11 x 12,5 x 0,5)/365 x 100 = 10,36 zł (po zaokrągleniu 10,40 zł)
II rata: (5500 x 18 x 12,5 x 0,5)/365 x 100 = 16,95 zł (po zaokrągleniu 17 zł).
Oznacza to, że  firma A powinna zapłacić do 26 lipca 5510 zł i 40 gr (5500 zł + 10,40 zł), a do 2 sierpnia 5517 zł  (5500 zł + 17 zł).
   
Wzór wniosku o udzielenie układu ratalnego
 
........................................................                                                         ........................................................
      (imię i nazwisko lub firma płatnika)                                                                        (miejscowość i data)
..................................................................
..................................................................
                   (adres lub siedziba)
NIP płatnika składek ...........................................
REGON płatnika składek  ...................................
NKP płatnika składek ..........................................
Zakład Ubezpieczeń Społecznych
Oddział w ....................................
WNIOSEK O UKŁAD RATALNY
1. Zwracam się z wnioskiem o rozłożenie na raty należności z tytułu składek, w kwocie ........................ zł (słownie zł ....................................................................................) za okres ................................................
2. Proponowana liczba rat i termin przystąpienia do realizacji układu .......................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Uzasadnienie wniosku (przyczyny)
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Możliwości płatnicze wnioskodawcy (oraz proponowane formy zabezpieczeń wniosku)
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................
Oświadczam, iż wszystkie informacje zawarte we wniosku i załączonych dokumentach są zgodne ze stanem faktycznym.
          ...........................................................
                                                                                                                                      (podpis wnioskodawcy)
 
Wzór – na podstawie uchwały nr 72/2000 Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 13 września 2000 r. w sprawie umarzania, odraczania i rozkładania na raty należności z tytułu składek pobieranych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Agnieszka Wikar
Podstawa prawna
art. 29 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU nr 137, poz. 887 ze zm.); art. 57 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (DzU nr 137, poz. 926 ze zm.).
Agnieszka Wikar


Ponadto prosimy o zapoznanie się z artykułem:

Podatki można płacić w ratach

"Gazeta Prawna" przypomina, że podatnicy, którzy nie mają na zapłatę podatku, mogą wystąpić z wnioskiem o odroczenie terminu płatności lub rozłożyć podatek na raty.

Mogą też zwrócić się o umorzenie podatku. Urzędy skarbowe chętniej rozkładają płatności na raty, niż umarzają należności podatkowe.

Z sondy "Gazety Prawnej", przeprowadzonej w izbach skarbowych, wynika, że zainteresowanie tego typu ulgami wśród przedsiębiorców jest coraz większe.

Przykładowo w 2007 roku podatnicy z województwa łódzkiego złożyli łącznie 5844 wnioski o przyznanie ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, a w 2008 roku wniosków było aż 6225.